Όλοι οι Άνθρωποι είμαστε Διαφορετικοί…γιατί όμως Όλοι οι Γονείς λένε τα Ίδια;
Παιδικές Ζωγραφιές
20 Νοεμβρίου, 2013
‘Είμαι 16χρονών και πηγαίνω πρώτη λυκείου. Είμαι αρκετά καλός μαθητής και αρκετά έξυπνος όπως λένε και οι καθηγητές μου. Το πρόβλημα είναι, πως όταν μιλάω με τη μητέρα μου νιώθω πολύ χαμηλό το επίπεδο IQ μου. Πιο συγκεκριμένα, προχθές ήθελα να πάω σ’ ένα πάρτυ και από τις λίγες φορές ζήτησα την άδεια να γυρίσω στη μια γιατί θα κάθονταν και οι φίλοι μου παραπάνω. Η μητέρα μου νευρικά μου απάντησε: Δεν με νοιάζουν τ’ άλλα παιδιά! Εσύ 12 θα είσαι πίσω! Τη Δευτέρα, ωστόσο, έγραψα χαμηλό βαθμό στο διαγώνισμα μαθηματικών, και η μητέρα μου τυχαίως πληροφορήθηκε πως ένας φίλος μου έγραψε παραπάνω. Μόλις γύρισα σπίτι την άκουγα να μουρμουράει: Ο Κώστας έγραψε 18 εσύ γιατί; Δεν διάβασες; Το πρόβλημα τελικά το έχω εγώ ή η μητέρα μου;”
Η καθημερινότητα μας είναι γεμάτη από ερεθίσματα που φέρουν το μήνυμα της διαφορετικότητας. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί, με διαφορετικές προσωπικότητες και συμπεριφορές, διαφορετικούς χαρακτήρες, και με ποικίλες ιδέες και αντιλήψεις. Ωστόσο, υπάρχει ένα κομμάτι στην καθημερινότητά μας που μας ανατρέπει αυτήν τη θεωρία. Ας αναλογιστούμε πόσες φορές έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με κοινές απόψεις μέσα σε μια συζήτηση (π.χ. έχουμε κοινές απόψεις με τους φίλους μας) ή με έναν αρκετά μεγάλο αριθμό ανθρώπων που μοιράζονται κοινές ιδέες (π.χ. τα μέλη ενός κινήματος έχουν κοινές ιδέες και απόψεις).
Σ’ ένα μικρό ταξίδι στο παρελθόν θα ανακαλύψουμε το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα καθημερινότητας, αυτό των γονέων μας.
«Πάρε ζακέτα!», «Δεν με νοιάζει τί κάνουν τα άλλα παιδιά!», «Κοίτα ο Γιαννάκης τί ήσυχος που είναι!», «Όταν κάνεις παιδιά θα με καταλάβεις!», «Για μένα θα είσαι πάντα μωρό!»
Αυτές είναι κάποιες από τις φράσεις που χρησιμοποιούσαν, χρησιμοποιούν και πολύ πιθανό να χρησιμοποιούν οι γονείς των περισσότερων ανθρώπων, γεγονός που εύλογα μας οδηγεί στο ερώτημα:
Οι γονείς μας δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, πώς γίνεται να μας λένε τα ίδια;
Ο άνθρωπος από μόνος του δεν παράγει ιδέες. Οι απόψεις που υποστηρίζουμε και οι ιδέες που εξωτερικεύουμε δεν δημιουργούνται και ούτε παράγονται εκ νέου. Οι ιδέες διαμορφώνονται κατά τη διάρκεια συζητήσεων με άλλους ανθρώπους, γίνονται βίωμα και ξαναχρησιμοποιούνται σε κάθε επόμενη στιγμή. Εξάλλου, ο άνθρωπος είναι φύσει κοινωνικό ον, και συνεπώς, μέλος μιας κοινωνικής ομάδας μέσα στην οποία βρίσκεται σε συνεχή αλληλεπίδραση με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. Ακόμα και η ατομική σκέψη είναι ένας εσωτερικός διάλογος που προκύπτει από την εσωτερίκευση δημοσίων συζητήσεων. Όλα αυτά μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως δεν τηρείται η αντικειμενική στάση απέναντι στην πραγματικότητα, η οποία είναι παράγωγο του λόγου (προφορικού ή γραπτού). Επιπροσθέτως, η γνώση που όλοι φέρουμε μέσα μας ουσιαστικά αποτελεί κοινωνική γνώση, η οποία εξαρτάται από το κοινωνικό, ιστορικό, ιδεολογικό, πολιτισμικό πλαίσιο.
…ας μην ξαφνιαστούμε, λοιπόν, αν κάποια στιγμή στη ζωή μας νιώσουμε ότι μιλάμε και εμείς με τον ίδιο τρόπο, ακόμα κι αν κάποτε ήμασταν αντίθετοι με τέτοιου είδους απόψεις…
Αλεξία Σταθάκη, Ψυχολόγος
